ارزش وجودی انسان مافوق تصوّر است. انسان میتواند به جایی
برسد که به غیر از خداوند کسی به آن مقام راه ندارد.
رسد آدمی به جایی که به
جز خدا نداند بنگر که تا چه حد
است، مقام آدمیّت
حتّی جبرئیل امین هم که ملک مقرّب خداوند است، اجازه و صلاحيّت
ورود به آن مقام را ندارد.
احمد ار بگـــشــاید آن
پر جليـــل تا ابــد
مدهوش مانـد جبرئیل
چون گذشت احمد ز سدره
مرصدش وز مقــام جبرئیـل و از حدش
گفــت او را حیـــن
بیــا انـدر پیـم گفت
رو رو من حریف تو نیم
گفت بیرون زین حد ای
خوش فرِّمن گر
زنم پرّی بســـوزد پرّ من [1]
ولی متأسّفانه بسیاری از انسانها، خصوصاً جوانها جایگاه
خود را فراموش کردهاند و از مقام و منزلت خود خبر ندارند. از این جهت وجود خود را
گردوي پوچي ميپندارند. هيچ دليلي براي بهوجود آمدن، زندگي کردن و از دنيا رفتن
خود ندارند و این فقدان انگیزه، آنان را به پوچی رهنمون شده است. ارمغان این پوچ
گرائی نیز جز گمراهی و افتادن به ورطۀ سقوط و تباهی نیست. لذا به هوی و هوس و صفات
رذیله روی آوردهاند و بالاخره خود را ارزان فروختهاند. قرآن کریم در این باره میفرماید:
«أُولئِكَ الَّذينَ اشْتَرَوُا
الضَّلالَةَ بِالْهُدى فَما رَبِحَتْ تِجارَتُهُمْ وَ ما كانُوا مُهْتَدينَ» [2]
آنان کساني هستند که گمراهي را به هدايت خريدند. پس سود
نکرد بازرگاني ايشان و ايشان هدايت نميشوند.
قرآن میفرماید: اي انسان! ارزش خودت را درياب و آگاه باش
که چه گوهري در درون خود داري و اين گوهر را به بهاي کم مفروش. ولي انسان فراموشکار،
معمولاً گوهر وجود خویش را به يک نگاه آلوده، به يک غيبت از برادر مؤمن یا به يک
رياست طلبی ارزان ميفروشد. چنين انساني زيانکار شده است و هدايت او مشکل خواهد
بود.
پيغمبر اکرم«صلی الله علیه و آله و سلم»در روايتي میفرمایند:
«يَأْتِي
عَلَي النَّاسِ زَمَانٌ .... دِينُهُمْ دَرَاهِمُهُمْ وَ هِمَّتُهُمْ بُطُونُهُمْ
وَ قِبْلَتُهُمْ نِسَاؤُهُمْ يَرْكَعُونَ لِلرَّغِيفِ وَ يَسْجُدُونَ لِلدِّرْهَمِ
حَيَارَي سُكَارَي لَا مُسْلِمِينَ وَ لَا نَصَارَي»[3]
به زودي بر امّت من زماني ميرسد که مردم دينشان را به خاطر
مال از دست ميدهند و تمام توجّه آنان به شهوتشان است، اين افراد در مقابل هر
انسان بيديني سر خم ميآورند، براي آنها يک حالت سرگرداني و حيرت پيش ميآيد.
ايشان کافر نيستند چون نماز میخوانند و به معاد اعتقاد دارند. ولی مسلمان هم
نیستند چون مسلمان در زندگياش يک سير صعودي به سوي خدا دارد و همواره در حال حرکت
در مسير رسيدن به حق تعالي است. اين سرگرداني که پیامبراعظم«صلی الله علیه و آله و
سلم» پیش بینی فرمودهاند، همان است که بسياري از افراد اجتماع کنونی به آن مبتلا
شدهاند و از آنجا ناشی میشود که انسان نميداند از کجا آمده و به کجا خواهد رفت؟
اميرالمؤمنين علي«سلام الله علیه» در روایتی که منسوب به آن
حضرت است، میفرمایند:
«رحم الله امرءاً علم من أين و فی أين و إلی أين» [4]
ولی متأسّفانه اکثر مردم به جای عمل به این روایت، مشغول
زندگی مادی شدهاند. فشار زندگي بر آنان هجوم آورده است، چون ايشان راه خود را گم
کردهاند و طبق فرمایش پيامبر اکرم«صلی الله علیه و آله و سلم»، دين خود را ارزان
از دست دادهاند.
پی نوشت ها:
[1]. مثنوي معنوي، دفتر چهارم، ص ۶۹۷
[2]. البقرة / 16
[3]. بحارالأنوار، ج 71، ص 166
[4]. اعلام الدين، ص 344 و نيز الوافي، ج 1، ص 116